Alles over het rieten dak

U bent de trotse eigenaar van een huis met een rieten dak. Dat is uniek in Nederland. En daar bent u zuinig op. We zetten voor u nog een aantal belangrijke onderhoudstips en wetenwaardigheden op een rij.

Voordelen van een rieten dak

De kwaliteit van het riet is afhankelijk van weersinvloeden en de waterkwaliteit. Een rietdekker stelt hoge eisen aan het riet: het mag niet beschimmeld of verrot zijn en niet vermengd zijn met onkruid. Een goede rietdekker heeft kennis en ervaring om de kwaliteit van riet nauwkeurig te beoordelen.

De voordelen:

Authentiek en nostaligisch gevoel
Lichte constructie op uw dak
Ventileert goed
Er is veel kennis omdat het een oude techniek is
Uniek uiterlijk voor uw woning

Kwaliteit Ventileert goed.
Uitstraling Authentiek en nostaligisch gevoel

Goed onderhouden minimaal 25 jaar zorgeloos genieten

Riet wordt elk jaar van december tot april gesneden. Vaak is de rietdekker hierbij aanwezig. Het geoogste riet wordt schoongemaakt, gebundeld en gedroogd. Als de bundels droog zijn worden ze van het land gehaald en bossen gebonden voor een makkelijke verwerking. Bij het leggen van het rieten dak, wordt het riet losgeknipt uit de bossen en leggen de rietdekkers een laag van zo’n 30 centimeter op het dak, die een deken voor het dak vormt. Er wordt van onder naar boven gewerkt in verschillende lagen.

Eenmaal boven aangekomen wordt het riet afgesneden en netjes afgewerkt zodat er een mooi en strak eindresultaat ontstaat. Een goed onderhouden rieten dak gaat esthetisch minimaal 25 jaar mee, en technisch nog veel langer. Hoe sneller een rieten dak kan drogen na een regenbui, hoe langer de levensduur. Het meest ideaal voor de levensduur zijn: een steile hellingshoek, geen schaduw op het dak en een vrije ligging.

Vragen over het rieten dak

Hoe weet u welk type rieten dak u heeft?

Het type rieten dak vaak lastig te bepalen. Kunt u aan de binnenkant tegen het riet kijken dan is het traditioneel gelegd. Modernere woningen hebben bijna altijd een schroefdak constructie. Kijkt u tegen een afwerking, maar weet u het niet zeker, dan kan de rietdekker of wellicht de vorige bewoner u hiermee helpen.

Is een rietendak waterdicht?

Het rieten dak is een waterkerende dakbedekking. Dit betekent dat het niet waterdicht is. Hemelwater kan het rietpakket binnendringen, maar door een juiste hellingshoek kan het water voldoende snel afgevoerd worden voordat dit schadelijke gevolgen heeft voor het riet. Het is om deze reden dat de hellingshoeken van een rieten dak zo steil als mogelijk dienen te zijn. De hellingshoek van een rieten dak is maar 1 van de vele factoren die de kwaliteit van een rieten dak bepalen.

Wat is het verschil tussen een geschroefd rieten dak en een traditioneel gelegd rieten dak?

Traditioneel rieten dak: Dit rieten dak heeft een raamwerk op het dak wat bestaat uit balken en latten waar het riet op wordt vastgebonden. Het riet ligt open en is van binnenuit te zien. Hierdoor is het vatbaarder voor brand.

Geschroefd dak: Dit is riet dat op platen geschroefd is. Door die platen is het dak volledig afgesloten. Dit is minder brandgevaarlijk dan traditioneel riet.

Hoe lang gaat een rieten dak mee?

Een rieten dak, mits goed ontworpen, vakkundig aangebracht en goed onderhouden is een verantwoorde investering voor jaren. De levensduur zou minimaal 25 jaar moeten zijn. Maar 40 jaar of langer is geen uitzondering. Garanties voor een bepaalde levensduur zijn echter zelden te geven. De levensduur hangt daarvoor veel te veel van incidentele factoren af. Factoren die de rietdekker niet allemaal in de hand heeft. Het meest bepalend is zonder enige twijfel de hellingshoek van het dakvlak. Ook onderhoud speelt een steeds belangrijkere rol bij het behalen van een optimale levensduur.

Hoe ziet de onderhoudsbeurt van rieten daken eruit?

Om de oude daken weer een frisse uitstraling te geven en de levensduur te verlengen laat u uw dak onderhouden. Hierbij worden algen, mos en het verteerde riet weggehaald. Op de dunste plekken van het rieten dak wordt er vaak extra riet bijgestoken, om het dak te versterken. Ook werken de rietdekkers het hele dak van boven naar beneden af door het dak en de voegen na te kijken.

Wanneer heeft het rieten dak onderhoud nodig?

Regelmatig preventief onderhoud is altijd verstandig. Rieten daken hebben gemiddeld om de twee jaar een nieuwe coating nodig. Om de vier jaar lopen rietdekkers het dak na op schade en slijtplekken. Elke acht jaar gaat de rietdekker het complete dak uitvoerig inspecteren.

Als de individuele stengels door vervuiling met mossen en algen niet meer te onderscheiden zijn, of wanneer het dak er niet langer strak en vlak bij ligt is het verstandig om onderhoud te laten plegen. Wanneer het rieten dak sneller achteruit gaat dan gewenst, heeft het waarschijnlijk te weinig onderhoud gehad. Vaak kunt u dit voorkomen door regelmatig naar uw rieten kap te laten kijken en zo nodig onderhoud uit te voeren.

Welke soorten rieten daken zijn er?

Het schroefdak

Bij de gesloten constructie, ofwel het schroefdak, wordt het riet op een dichte ondergrond geschroefd. Dit gebeurde ook bij de voorloper van het Schroefdak, het zogenaamde spijkerdak. Het verschil tussen het schroefdak en het spijkerdak is de wijze van bevestigen van het riet. Bij het schroefdak wordt het geschroefd, bij het spijkerdak werd het riet bevestigd met lange spijkers. Ook op het spijkerdak werd het riet dus op een gesloten onderconstructie aangebracht. Het principe (riet op een gesloten onderconstructie) bestaat sinds 1971. Sinds 1997 wordt het riet toegepast op isolatiepanelen.

De opbouw van het schroefdak hangt af van de specifieke kenmerken van het onderliggende pand. Voor nieuwbouw wordt in de regel op een isolatiepaneel geschroefd om aan de vereiste isolatiewaarden, overspanningen en brandveiligheidseisen te voldoen. Wanneer gerenoveerd wordt kan nog steeds een isolatiepaneel gebruikt worden maar zullen vaker zelfbouwconstructies gebruikt worden om het schroefdak op aan te brengen. Veelal zijn dit combinaties van een plaatmateriaal (OSB, Spanoplaat, etc.) en een meerlaagse isolatiefolie (zoals SF 40, airflex, etc).

Voordelen:

Kan goed geïsoleerd worden, wat voor lagere energiekosten zorgt.
Hogere brandveiligheid, wat leidt tot een lagere verzekeringspremie.
Binnenkant is dicht, waardoor zich binnenshuis geen tocht of stof vormt.
Voldoet aan de huidige bouweisen.

Nadelen:

Ventileert minder goed, waardoor eerder mosvorming ontstaat.
Is kostbaar om te laten plaatsen. Deze kosten kunnen echter door de lagere energie- en premiekosten deels worden teruggewonnen.
Binnenshuis ziet u helaas niets van de constructie.

De traditionele open constructie

De open constructie is het rieten dak zoals het al eeuwen gemaakt wordt. Het riet wordt op rietlatten gebonden. Er moet vanwege de techniek van het binden altijd een spouw bestaan tussen het riet en de onderconstructie. Het rietpakket doet hier in de praktijk NIET mee als isolerend pakket.

In de praktijk wordt het rieten dak boven een isolatiepaneel aangebracht. Dit geldt niet bij vervanging van een bestaand rieten dak. Dit type dak is moeilijk tochtdicht te krijgen als er niet op een isolatiepaneel wordt gewerkt. Er is geen “harde” scheiding tussen binnen en buiten. Bij brand in het rietpakket zal het vuur zich in enkele minuten door het rietpakket heen eten(omdat er lucht, en dus zuurstof, door het riet aangezogen kan worden uit de ruimte eronder). Dit vuur is door de brandweer zeer moeilijk te blussen.

Voordelen:

Creëert een nostalgisch karakter, waarbij het riet ook van binnenuit vaak zichtbaar is.
Het is een lichte constructie.
Zorgt doorgaans voor goede ventilatie zonder condensvorming.
De kennis over deze constructie gaat al eeuwen terug en is daarom zeer beproefd.

Nadelen:

De open constructie zorgt binnenshuis voor meer stof, wat nadelig kan zijn voor mensen met een longaandoening.
Meer energieverlies. Deze constructie is slecht te isoleren, wat voor hogere energiekosten zorgt.
Is kwetsbaarder voor brand en daarom kostbaarder om te verzekeren.
Voldoet niet aan de huidige bouweisen en mag daarom niet op een nieuwbouwproject geplaatst worden.

Onze passie

Kunstriet

Novariet
Het bedekken van uw rieten kap kan ook gebeuren met een duurzame kunststof genaamd Novariet. Het voordeel hiervan is dat deze kunststof ook geschikt is wanneer moeilijk belegd kan worden met natuurriet. Daken die (gedeeltelijk) overschaduwd worden door bomen of daken met een zeer flauwe dakhelling zijn vaak minder geschikt voor natuurriet. Novariet is een goede vervanging, met een structuur en kleur die vrijwel gelijk zijn aan die van natuurriet. Hierdoor zal het uiterlijk van een dak bedekt met Novariet niet onder doen aan een dak met natuurriet. De kunststof heeft een natuurlijk kleurverloop, is duurzaam, onderhoudsarm en niet brandgevaarlijk. Het bedekken van uw dak met Novariet is wel duurder dan bij gebruik van natuurlijk riet.

Patentriet
Een ander soort kunststof riet waarmee u uw dak kunt bedekken is patentriet. Dit riet wordt opgebouwd in shingles. Dit zijn individueel overlappende elementen. Als eerste wordt er een bitumenfolie aangebracht op het dak. Zo kan er geen water doorgelaten worden. Vervolgend worden de zogenaamde shingles op dezelfde manier als natuurriet op het dak aangebracht. Net als bij natuurriet gebeurt dit in verschillende lagen. Patentriet wordt echter in grovere lagen opgebouwd, wat ervoor zorgt dat er in de uiteindelijke bedekking lijnen te zien zijn. Patentriet kan behalve voor gewone daken ook toegepast worden als gevelbekleding, bij daken met een erg zwakke hellingshoek of bij daken onder begroeiing.

Rieten dak isoleren

Een traditioneel open constructie kan behoorlijk stoffig en tochtig zijn. Wilt u hier iets aan doen? Dan kunt u het beste de ruimte als eerste tochtdicht afwerken. Het beste gaat dit door over de binnenconstructie (de sporen, spanten en/of gordingen) een dampdichte folie aan te brengen. Zo goed mogelijk aansluitend aan de wanden.

Daar waar de foliebanen elkaar overlappen de naden met tape goed afplakken. Wanneer u hieroverheen de afwerking zet (gipsplaat, stucwerk op board, schaaldelen, etc) heeft u een energiebesparing bereikt van ongeveer 90%. De spouw tussen riet en onderconstructie blijft zo bestaan.

Elk geisoleerd rieten dak, zowel een schroefdak als een aanvullend geisoleerd traditioneel dak, moet voorzien zijn van een volledig gesloten aangebrachte dampdichte laag. Deze dampdichte laag hoort zo ver als mogelijk aan de binnenzijde (warme zijde) van de constructie aangebracht te zijn. De dampremmer voorkomt dat vocht uit de woning in de constructie kan trekken en daar kan condenseren. Een dampremmer moet eigenlijk zo ver mogelijk aan de binnenkant (warme kant) van de constructie geplaatst worden.

Indien u een traditioneel gebonden rieten dak gaat na-isoleren dan wordt de opbouw van de constructie als volgt (van binnen naar buiten): Afwerking, dampremmer, isolatie, spouw, rietlatten riet. De spouw van ongeveer 5 cm. is van belang zodat de rietdekker met zijn gereedschap nog onder de lat kan komen. Bij het toepassen van isolatie onder het riet dient de dampremmer volledig stromingsdicht aangebracht worden. Dit betekent overlappen afplakken en alle naden en kieren dichten. Wanneer dit niet gebeurt dan moet met een verkorte levensduur van het riet rekening gehouden worden.

Brandveiligheid

Het komt zelden voor dat brand in een rieten dakbedekking wordt veroorzaakt door vuur van buitenaf (zoals vliegvuur). Meestal ligt de oorzaak van een vuurhaard binnenshuis. Statistisch onderzoek heeft uitgewezen dat rieten daken niet vaker branden dan andere daken.

Onder normale weersomstandigheden wordt eventueel vliegvuur (bijvoorbeeld vonken uit de schoorsteen van een open haard) gewoon gedoofd. Op dit punt is riet te vergelijken met papier: een enkel vel papier brand vrij snel, maar bij een dik telefoonboek ligt dit heel anders. Een vonkenvanger op de schoorsteen beperkt in elk geval voor een groot deel het risico van vliegvuur.

Andere preventieve maatregelen zijn:

De schoorsteen jaarlijks laten vegen van bovenaf
Een brandwerende bekleding tegen de binnenkant van het dak aanbrengen
Een blusinstallatie aanbrengen
De nieuwe rieten dakbedekking laten impregneren met een vuurvertragende vloeistof

Laat u adviseren door uw rietdekker, of check de site van de Vakfederatie Rietdekkers: www.riet.com

Rosalinde Zwarts,
uw Rietpolis adviseur

Ons team van adviseurs staat dagelijks voor u klaar. Wij kiezen voor persoonlijke aandacht en zorgen voor een passende oplossing die aansluit bij uw wensen en behoeften. U weet bij ons altijd waar u aan toe bent. Wij bieden u zekerheid, gemak en heldere afspraken. U kunt bij ons zowel uw levens- als schadeverzekeringen afsluiten. Voor uzelf en uw gezin.

Bel Rosalinde mail Rosalinde